Te weinig vrouwen in tech door een imagoprobleem

Alles wat zelfs maar een beetje naar techniek of IT ruikt, is helaas nog altijd een mannenzaak. Terwijl de sector zelf nadrukkelijk vraagt om meer diversiteit, blijkt dat er in de Verenigde Staten nu minder vrouwen in de techsector werken dan pakweg twintig jaar geleden.

Dat blijkt uit nieuw onderzoek van consultantsfirma Accenture en de organisatie Girls who Code, die zich inzet voor vrouwen in de ICT. Maar liefst de helft van alle Amerikaanse vrouwen die in de tech aan de slag gaat, is daar tegen de tijd dat ze 35 zijn weer weg, schrijft het gerenommeerde MIT Sloan Management Review. Belangrijkste reden: vrouwen voelen zich gediscrimineerd of ze hebben het idee dat ze in de techniek minder carrièrekansen hebben dan mannen.

Geen discriminatie

In België blijkt dat gelukkig niet het probleem. ‘Noch in mijn studies, noch op het werk heb ik al positieve of negatieve discriminatie ondervonden’, zegt Ayla Cremmery. Cremmery, consultant bij het ICT-bedrijf AE, kreeg recent de titel Young ICT Lady of the Year 2021. ‘Ik heb nog nooit het gevoel gehad dat ik harder moet knokken of me extra moet bewijzen omdat ik een vrouw ben in een mannenwereld.’

‘Ik had zelfs het gevoel dat de docenten bij ons op school extra aandacht gaven aan de meisjes omdat we met zo weinig waren’, zegt Loesje Hermans, Product Specialists bij DNS Belgium dat de domeinnaamzone .be beheert. ‘Ze kwamen bij ons wat vaker vragen of het lukte en of we mee waren, om ons toch maar zo goed mogelijk vooruit te helpen. Er zaten wel redelijk wat meisjes in onze richting, maar meer dan de helft is met hun studie gestopt. Van de vier meisjes die bij mij in de klas zaten, ben ik als enige afgestudeerd.’

Haar collega Veerle Ternier eveneens product specialist deelt die ervaring: ‘Wanneer ik destijds afstudeerde in de Informatica waren we met 5 vrouwen op een totaal 67 studenten. Dan weet je al dat je diezelfde verhouding zal terugvinden tijdens je loopbaan. Maar ik heb dat nooit als iets vervelends ervaren.’

‘Binnen IT beseffen we maar al te goed dat diversiteit en inclusie nodig zijn’

Beperkte instroom

Het tekort aan vrouwen in tech lijkt, in tegenspraak met de conclusies van de Amerikaanse studie, in ons land niet aan discriminatie op de werkvloer te liggen, maar aan een te beperkte instroom uit het onderwijs. Cremmery: ‘Het is ook niet evident om een studierichting te kiezen waarvan je weet dat je er vaak als enige meisje in de les zit. Ik zat daar niet mee, maar ik begrijp wel dat dat voor andere meisjes een drempel zou kunnen zijn.’

‘Binnen IT beseffen we maar al te goed dat diversiteit en inclusie nodig zijn en we staan daar zeker voor open. Het is vooral de instroom van vrouwen uit het onderwijs die problematisch is. Dus ergens slaan we de bal mis’, zegt ze. ‘We moeten jonge meisjes enthousiasmeren voor STEM en aantonen dat je in IT leuke dingen kan doen.’

Imagoprobleem en genderstereotypen

Vooral dat laatste lijkt een belangrijke opgave voor zowel de sector als het onderwijs: aantonen dat een job in IT gevarieerd en boeiend kan zijn. ‘Misschien zitten we met een imagoprobleem in IT’, zegt Cremmery die van opleiding Burgerlijk Ingenieur Computerwetenschappen is. ‘Jonge mensen hebben geen duidelijk beeld van wat een job in IT allemaal kan inhouden, hoe gevarieerd dat kan zijn.’

En hoewel het onderwijs inspanningen levert om STEM-richtingen te promoten, kunnen we niet om het feit heen dat dergelijke studierichtingen vooral jongens aanspreken. Onbewust leven jonge meisjes nog altijd met genderstereotypen en dat heeft gevolgen voor de keuzes die ze maken’, aldus Cremmery.

Die studiekeuzes hebben op hun beurt dan weer ingrijpende gevolgen voor de techsector. ‘We zoeken bewust naar meer vrouwen’, zegt Ruth Venmans, testingenieur bij DNS Belgium, ‘omdat we zelf ook merken dat een gemengd team met mannen en vrouwen gewoon beter werkt dan een team van uitsluitend mannen of uitsluitend vrouwen.’ Maar op vacatures voor jobs in IT, lijken maar heel weinig vrouwen af te komen.

Meer diversiteit nodig

‘Ik denk dat DNS Belgium erg atypisch is met drie vrouwen in een engineeringteam van een zestiental mensen. Dat is echt wel veel in deze sector’, zegt Hermans. IT is dus nog altijd en nog te veel een mannenwereld en die beperkte diversiteit heeft ook een impact op de output van techbedrijven.

‘Amper 17,2 procent van alle IT’ers in België zijn vrouwen. Dat is te weinig en dat is wel degelijk een probleem’, zegt Cremmery. ‘Alles wordt digitaal. Maar als je teams enkel uit mannen bestaat, weerspiegelt zich dat in de software die je ontwikkelt. Die maak je dan vanuit één standpunt en dat merk je aan de software zelf. Stel dat je in je team een developer hebt die kleurenblind is, dan gaat die vallen over zaken zoals het kleurgebruik in een grafiek. Zonder die developer ga je er ten onrechte van uit dat je grafiek voor iedereen duidelijk is.’

Artificial intelligence zal het probleem nog uitvergroten. ‘AI zou intelligente software moeten zijn die met minimale menselijke tussenkomst betrouwbare data en resultaten oplevert. Dit systeem wordt getraind op basis van voorbeelden om uit data conclusies te trekken. Als er vooroordelen in de voorbeelden zitten, dan zullen die vooroordelen ook in de conclusies gereflecteerd worden. Als we dus betrouwbare resultaten willen, moeten we het trainen met diverse voorbeelden zodat er geen vooroordelen in geprogrammeerd worden’, licht Cremmery toe.

‘Er is op vlak van diversiteit al heel wat veranderd de afgelopen jaren. De stappen om meer vrouwen naar voren te schuiven in ons vak waren al gezet voor ik in IT belandde, maar we zijn er nog lang niet’, besluit Cremmery.