Zo breng je meer compassie in je leiderschap: 4 stappen

Elke leider kan wel degelijk harde keuzes maken en voldoende zorg dragen voor zijn of haar mensen, zegt Jacqueline Carter, partner van het Amerikaanse Potential Project, en mede-auteur van het recente boek Compassionate leadership.

Sterker nog, met een gezonde combinatie van compassie en wijsheid worden je mensen er zelfs beter van. De tevredenheid verdrievoudigt, maar ook de betrokkenheid en de prestaties gaan in stijgende lijn.

Betekenis van compassie in compassievol leiderschap

Maar wat is compassie eigenlijk? Jacqueline Carter geeft uitleg tijdens een webinar van HBR. Empathie is het meevoelen met je mensen. Compassie gaat nog een stap verder. Dan voel je niet alleen mee, je wil ook actie ondernemen om te helpen.

Een goede vriend of fijne collega wil je geen slecht nieuws brengen

‘Dat verschil is ook te zien in je brein. Empathie speelt zich af in het gebied waar je verbintenis maakt met mensen. Compassie verschuift naar de meer rationele kant van je hersenen. Daar waar je het bredere plaatje kan zien en waar objectievere beslissingen worden genomen.’

‘Voel je als leider dat je overweldigd wordt door empathie, dan moet je mentaal een stapje terugzetten en je afvragen wat je kan doen om te helpen. Je verschuift daardoor je perspectief. Als leider verbind je door empathie, maar je leidt met compassie.’

Hoe ga je om met slecht nieuws?

Onderzoek onder 20.000 leiders toont aan dat er nog heel wat te leren valt op dit gebied. Zestien procent van de ondervraagden gaf aan dat ze uit empathie gaan vermijden. ‘Ze willen een fijne collega of goede vriend bijvoorbeeld geen slecht nieuws of negatieve feedback geven. Als leider wil je je mensen niet kwetsen.’

Leiders die zichzelf overschatten hebben een negatieve impact op hun mensen

Iets meer dan twintig procent van de leiders geeft aan dat ze gewoon te druk zijn om aandacht te besteden aan hun mensen en actie te ondernemen om ze te steunen. Twintig procent vindt resultaten dan weer belangrijker dan hoe hun mensen zich voelen. ‘Heel wat leiders hebben toegegeven dat ze vooral in het begin van hun carrière een slechtnieuwsgesprek zo snel mogelijk achter de rug wilden hebben.’

De rest van de ondervraagden vond dat ze de moeilijke dingen op een menselijke manier aanpakten. Waarbij Carter zich de vraag stelt of ze zichzelf daarin niet overschatten. ‘Je kan van jezelf denken dat je als leider het nodige verstand en medeleven vertoont, maar hoe denken je mensen daarover?’

Leiders zitten niet op dezelfde golflengte

Het onderzoek toonde dan ook aan dat 55 procent van de leiders niet op dezelfde golflengte zat als hun medewerkers. ‘Leiders die zichzelf overschatten, en dat zien we veel op C-level, hebben daarmee een negatieve impact op hun mensen. Hun werknemers hebben 32 procent meer kans op een burn-out, zijn 37 procent minder betrokken en 27 procent minder tevreden met hun job.’

Wat kan je doen om jezelf te verbeteren en compassievol leiderschap te tonen? Carter stelt een vliegwiel voor in vier stappen en geeft daarbij telkens een aantal praktische tips. ‘Het op gang krijgen van het wiel is moeilijk, maar als het eenmaal draait wordt het steeds makkelijker’, belooft ze.

Draaien maar.

Stappenplan voor compassievol leiderschap

Vier stappen om meer compassie in je leiderschap te brengen.

Stap 1: Je bent aanwezig in het hier en nu, voor jezelf en je mensen

• Gebruik hiervoor de kracht van pauze. Start elke meeting met 1 minuut awareness, 1 minuut om in te checken en jezelf en mensen de kans te geven om aan te komen en zich klaar te maken om in het hier en nu te zijn.
• Profiteer volop van je tijd. Daarom begin je elke dag met 2-2-2 minuten reflectie: 2 minuten om in het hier en nu te komen, 2 minuten voor het op een rij zetten van je intenties en 2 minuten voor het stellen van prioriteiten.
• Wees nieuwsgierig. Stel meer vragen en vertel minder wat mensen moeten doen. Neem een stap terug en geef anderen meer ruimte. Je hoeft niet constant aan het woord te zijn om mensen te laten weten dat je aanwezig bent.

Stap 2: Je komt uit je comfortzone en toont moed om het nodige te doen

• Besef dat groeien én tegelijkertijd in je comfortzone blijven niet mogelijk is. Wees niet bang om in een moeilijke situatie te stappen, zie het als een kans om bij te leren. Ga minstens één moedige confrontatie aan per dag of per week.
• Trap niet in de valkuil van empathie. Als je voelt dat je wordt gegijzeld door iemands emoties, neem dan even de tijd om diep in te ademen, in te checken bij jezelf en los te laten zodat je verder kan.
• Zoek zelf steun: deel je zorgen en je angsten met iemand anders, zodat hij of zij je kan helpen meer moed te tonen.

Stap 3: Je mag direct zijn, maar dan wel op een zorgzame manier

• Wind er geen doekjes om. Als je iets moeilijks hebt te zeggen, doe het dan als eerste in een vergadering. Verzacht de boodschap niet om je daar zelf beter over te laten voelen. Laat mensen weten waar ze staan.
• Neem eigenaarschap op: personaliseer je statement. Het is mijn beslissing, dit wil ik met je delen.
• Wees niet bezig met je populariteit. Als leider moet je leren dat je mensen niet altijd blij kan maken. Het nemen van onpopulaire beslissingen hoort bij jouw taak als leider.

Stap 4: Je bent duidelijk en transparant over wat er gaande is

• Geef toe dat je ook niet alles weet. Deel wat je kan delen. Zo bouw je aan vertrouwen.
• Check of je duidelijk genoeg bent geweest: kan je me vertellen wat je net hebt gehoord? Is de boodschap aangekomen, is de volledige betekenis doorgedrongen? Kan je me vertellen wat dit voor je betekent?
• Toon kwetsbaarheid: vraag om hulp, wees authentiek, durf erom te geven. Je mag ook erkennen dat je fout zit en dat je andermans perspectief nodig hebt om beter te kunnen helpen. Laat je mensen weten wie je bent en waar je staat.

Besef dat het moeilijk is en dat het niet altijd goed zal gaan, maar blijf door dit proces gaan, adviseert Carter. Je leert ervan en je wordt er beter in. Wanneer je jezelf uitdaagt en je mensen uitdaagt om feedback te geven en te delen, dan help je elkaar om te groeien. Zo kun jij compassievol leiderschap ontwikkelen.