Waarom van job veranderen niet altijd de beste oplossing is

Vroeg of laat komen we allemaal op een punt onze loopbaan waarbij we ons de vraag stellen of we er goed aan doen nog langer in de organisatie te blijven, en of we niet beter, andere horizonten verkennen bij een nieuwe werkgever. Omdat onze huidige baan wat routineus is geworden, ons weinig voldoening geeft en eerder demotiveert dan motiveert, omdat we het niet goed kunnen vinden met onze nieuwe baas, omdat we elders een ronkender titel krijgen of een grotere salariswagen…

Weggaan lijkt vaak de meest evidente keuze en het is zonder twijfel de meest radicale manier om een nieuwe start te maken. Maar wanneer we twijfelen zijn er beslist ook voldoende redenen om te blijven en je motivatie een boost te geven. Dat kan je doen door je job zelf te herstellen. Hoe je dat doet, beschrijft Wim Thielemans in zijn boek Jobrepair.

Arbeidsmarkt in brand

‘Het boek biedt een toolkit om aan je huidige baan en het ontevreden gevoel te sleutelen’, zegt hij. ‘Het is niet dat een dramatische trend op de arbeidsmarkt me aan het schrijven heeft gezet. Maar er zijn wel duidelijke signalen die aangeven dat er iets mis is met onze jobs. Kijk maar naar het aantal burn-outs en de arbeidsmarkt die in brand staat omdat bedrijven mensen zoeken met specifieke competenties, maar die niet vinden. Ik weet niet of het probleem nu groter is dan vroeger. Misschien is het gewoon beter zichtbaar, omdat we mondiger en veeleisender zijn, en meer stilstaan bij onze job. Repetitieve, inhoudsloze taken kunnen verdwijnen door AI, maar dan rijst de vraag: wat gaan wij dan doen? Gecombineerd met grote uitdagingen die op ons afkomen zoals digitalisering, klimaat, globalisering… leidt dat ertoe dat ook markten snel in vraag worden gesteld.’

Kortom: de werkende mens stelt zich vragen bij de wereld, bij zijn job en de organisatie waarvoor hij werkt. ‘Tegelijk wordt ons vaak meegegeven dat alles beter wordt door van job te veranderen, maar dat is geen correcte weergave van de werkelijkheid’, zegt Thielemans.

‘Een relatie of een job is niet als een broek die je weggooit wanneer ze wat versleten is’

Should I stay or should I go?

Thielemans stelt vast dat de meeste mensen in België en Nederland die overhoop liggen met hun baan, toch niet veranderen van werkgever. ‘Mensen die, met duidelijk aanwijsbare redenen of oorzaken, een onbehaaglijk gevoel hebben bij hun job, zitten vaak met een hele hoop vragen. Ze zoeken naar antwoorden of manieren om dingen op te lossen. Vaak zoeken ze die oplossing helaas in ongezonde dingen: ze vluchten in drank, gaan series bingewatchen, waanzinnig hard sporten… Maar je kan ook stilstaan bij je job en die herstellen als je daar de juiste instrumenten voor krijgt.’

Thielemans vergelijkt een job met een liefdesrelatie. ‘Wanneer je voelt dat het niet goed gaat en je relatie stopzet, is het risico groot dat je drie jaar later met je volgende lief in hetzelfde schuitje zit. Door weg te lopen leer je niets uit je fouten. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je zelf de oorzaak bent van de fout gelopen relatie, dat je steeds op hetzelfde type valt en het daardoor fout gaat… Een relatie of een job is niet als een broek die je weggooit wanneer ze wat versleten is. Als je twijfelt tussen blijven en weggegaan en je geraakt er niet uit, is het niet slecht van je relatie of je job te proberen herstellen.

De juiste vragen stellen

En hier komt Jobrepair in beeld. ‘Ik wil mensen eerst laten stilstaan bij de frustraties in hun job en hen het gevoel te geven dat die niet abnormaal zijn. Dat kan je alleen maar doen door de juiste vragen te stellen.’ Begin met je loopbaan onder de loep te nemen: kijk naar wat je al hebt gedaan en wat je daar uit hebt gehaald. Stel je de vraag welk carrièrepad je voor jezelf wilt, wat je leuk vindt en wat je motiveert in je werk. Brengt de realiteit van je job in beeld en kijk naar je concrete taken en de rollen die je vervult. Sta stil bij welke taken je energie kosten en welke je energie geven, maar doe dat eerlijk. ‘Het komt heel vaak voor dat een taak die we echt niet graag doen, slechts een kleine fractie van ons hele takenpakket uitmaakt. Maar net omdat we het niet graag doen, lijkt het heel veel van onze tijd op te slorpen, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is. Zo’n taak mag geen reden zijn om je job op te geven.’

Als volgende stap in je denkproces moet je een antwoord zoeken op de vraag wat je eigenlijk zoekt. Houd zeker rekening met je competenties, maar weet dat je die kunt verbreden. Tot slot moet je de knoop doorhakken: wat beslis je? Thielemans: ‘Je hebt er zoveel tijd en denkwerk in gestoken, alle opties bekeken, nu moet je ook een beslissing durven nemen en weten dat die beslissing voor een bepaalde periode is. Als je je job repair goed hebt gedaan, is het niets wat je binnen de zes maanden nog eens moet doen.’

‘Sommige loopbaanbegeleiders hebben te veel de neiging advies te geven en vragen te beantwoorden in plaats van vragen te stellen… Maar advies alleen helpt niet’, meent Thielemans. ‘Het is niet omdat rationeel blijkt dat het dé job voor jou is, dat je het graag doet of je motiveert. Er is een belangrijke emotionele factor die veel loopbaanbegeleiders over het hoofd zien. Je moet emotioneel kunnen afsluiten. Als je dat niet kan, is het probleem nog niet opgelost en moet je de job repair opnieuw doen. Het kan ook zijn dat je tot de conclusie komt dat je al het mogelijke hebt gedaan om je job te herstellen, maar het niet het gewenste effect had. Dan is het alsnog tijd om naar een nieuwe job uit te kijken.’

Jobrepair. De slimme toolkit voor meer zin en minder twijfel over het werk van Wim Thielemans verscheen recent bij Lannoo Campus. Meer informatie over het onderwerp vind je ook op www.jobrepair.be