Bert Vandebuerie, oprichter van de onafhankelijke community Connexi, is dit jaar klankbord geweest voor 115 ondernemers, vooral Vlaamse kmo’s, individueel of in groep. Terugkijkend op 2021 is het weer een uitdagend jaar geweest, vertelt hij.
Daar zitten de coronamaatregelen wel voor iets tussen.
‘Ondernemers dachten telkens: we zijn terug in de gewone realiteit. En dan volgde weer een semi-lockdown. Dit jaar is het jaar van de acceptatie geweest. Corona is de nieuwe realiteit en hoe gaan we daar als ondernemers het beste mee om? Het is ook een goede mindset om dit te accepteren, eerder dan te hopen dat alles gaat terugkeren naar het oude.’
En nu zijn we weer aan het thuiswerken.
‘In 2021 zijn er nog nooit zoveel planningen opnieuw gemaakt en vervolgens weer in de vuilnisbak gesmeten. Het was continu aanpassen, zorgen dat je flexibel bent en dat je leert omgaan met de situatie.’
Waren ondernemers dit jaar ook bezig met alleen overleven?
‘We hebben heel veel ondernemers gehad die letterlijk de vraag hebben gesteld: wat is mijn eigen rol nu in het bedrijf in deze realiteit, hoe vul ik deze rol in? Het is opvallend dat een derde van de ondernemers zich die vraag heel bewust stelt. En dat ze die ook uitspreken tegen een groep van collega-ondernemers. Dat vind ik een hele grote stap’
‘Het is niet moeilijk om hard te werken, het is wel moeilijk om dat in de juiste rol te doen’
Hoe stellen ondernemers zich in vraag?
‘Dat verschilt per individu, maar als je alle vragen samenlegt kom je eigenlijk tot hetzelfde: waar ligt mijn grootste meerwaarde in mijn bedrijf. Voor een bepaald type persoon ligt dat in het netwerken, voor een ander in sales, voor een ander in het operationele.
Over die meerwaarde bestaat ook nog heel wat twijfel en onzekerheid, omdat ze het eigenlijk niet weten. Die onzekerheid wordt ook gevoed door corona. Niemand weet waar we volgend jaar naartoe gaan. Niemand maakt al te grootse plannen.
Nog een rode draad is dat bedrijfsleiders die zich in vraag stellen, hebben gemerkt dat ze bij veel zaken operationeel heel erg betrokken zijn. Ze willen ook actie ondernemen om operationeel misbaar te zijn.’
Hoe kan je dat doen?
‘Door je processen en interne communicatie op punt te zetten, dan ben je als bedrijfsleider veel minder nodig. Als duidelijk is welke tien stappen moeten gebeuren vooraleer een klant een bestelling geleverd krijgt, en wie voor elke stap verantwoordelijk is, dan kan je als ondernemer jezelf uit acht van de tien stappen halen.
Vaak is de business toch direct gelinkt aan de bedrijfsleider?
‘Ja, maar als zij minder nodig zijn, dan komt dat de business juist ten goede. Onze stelling is: hoe meer je gemist kan worden als bedrijfsleider, hoe groter de waarde van jouw bedrijf. De essentie van het verhaal is dat ze meer kunnen inzetten op wat ze zelf graag doen en waar ze goed in zijn. Daar zit de hefboom. Het is niet moeilijk om hard te werken, het is wel moeilijk om dat in de juiste rol te doen.’
Wat is je nog opgevallen in vergelijking met vorig jaar?
‘Dat elk bedrijf ongelooflijk zijn best heeft gedaan om de connectie binnen zijn team terug te versterken. In 2020 is er niks van teamsessies of teambuildings kunnen gebeuren. En bedrijven beseffen daardoor veel meer dan vroeger hoe belangrijk dat is. Dus hebben ze dit jaar veel geïnvesteerd om fysiek terug samen te komen. En dat is door medewerkers heel hard geapprecieerd.’
Wat heeft je geraakt dit jaar?
‘Waar ik het meest door geraakt ben en dat is ook de drijfveer waarom ik het doe: de bereidheid om andere ondernemers te helpen is gigantisch. Je hoort soms it’s lonely at the top, maar ik heb altijd het gevoel dat het niet zo is.
‘Wanneer mensen persoonlijk groeien heeft dat automatisch ook een positief effect op het bedrijf’
Ondernemers hebben echt het gevoel dat ze hier allemaal samen inzitten, we’re in this together. Ze geven niet alleen in groep advies aan ondernemers die het moeilijk hebben, maar ze spreken ook daarna nog spontaan af om ze vooruit te helpen. De bereidheid om elkaar te helpen, dat vind ik altijd wow. Het is niet ieder voor zich. Het is soms een harde wereld, maar ik zie dat er nog altijd heel wat positieve dingen gebeuren onder ondernemers.’
Is dat versterkt door de pandemie?
‘Ja, omdat het nog meer is van: we zitten hier samen in. Anders had iedereen altijd wel een eigen pad, eigen ambities, eigen problemen, maar nu zijn ze universeel geworden. Elke ondernemer snapt wat de impact van corona betekent op het leiden van een bedrijf.
Dit is één van de goede dingen van corona: de samenhorigheid en de bereidheid om elkaar te helpen zijn alleen maar gestegen. Het gaat ook om waardevolle hulp ze elkaar geven, want je ziet ondernemers ook effectief stappen zetten na het advies van andere ondernemers.
Het is veel minder moeilijk geworden om hulp te vragen. De drempel was verleden jaar al lager geworden, en dat blijft zo. Het superman- of superwomen-syndroom verdwijnt. En wanneer mensen persoonlijk groeien heeft dat automatisch ook een positief effect op het bedrijf.’