Leiderschap
De lach als tegengif voor zaagje en klaagje
Niks menselijks is ons vreemd. Ook niet dat vleugje gezaag van tijd tot tijd. Alleen betekent gezaag dat we negatieve energie opnemen en lossen. Maar wat als... we in staat zouden zijn een glimlach als letterlijk tegengif te gebruiken tegen zaagje en klaagje? We spreken erover met Marleen Boen, Managing Director bij Training & Coaching Square.
‘Ik zou onszelf allemaal graag een grote spiegel cadeau doen’, begint Boen aan haar verhaal. ‘Als we heel eerlijk zijn, zullen de meesten onder ons wel eens bezondigen aan gezaag en geklaag over het werk. Vaak gaat het dan over energielekken op ons werk, zaken die ons niet afgaan en waar we ons in frustreren. We situeren die lekken echter veilig buiten onszelf, waardoor we carte blanche krijgen om er vooral niks aan te doen. Het ligt immers aan iemand anders. Daarmee krijgt de ander bijzonder veel macht en verhinder je dat je er zelf actief mee aan de slag gaat’, aldus Boen.
Zagen betekent met andere woorden dat je rijdt met je handrem op. ‘Het zijn vooral onze eigen disbeliefs en beperkende overtuigingen die bepalen hoeveel invloed een organisatie of werkgever/manager heeft op je persoonlijke welzijn. Als jij zelf denkt dat je werk of je baas de bron van alle kwaad is, waarom zou je dan zelf aan jezelf gaan werken? Of je afvragen hoe je jezelf terug beter op het werk kan gaan voelen?’, werpt Boen op.
Wat maakt jou aan het lachen?
Nochtans is het antwoord niet zo ver te zoeken, volgens Boen. ‘De weg naar een zaag-arm bestaan begint allemaal met stilstaan bij je eigen glimlach. Durf jezelf de vraag stellen: ‘Waarmee ga ik spontaan beginnen lachen?’ Dat is voor iedereen uiteraard anders, en toch is dit een heel belangrijke vraag in je leven. Ik heb bijvoorbeeld bij mezelf ontdekt dat dat sterk samenhangt met het gevoel we zijn samen iets aan het realiseren zijn, dat we kunnen laten zien wat we in onze mars hebben en samen geloven in de grootsheid van ons allen. Als ik dat voel, kan ik enorm veel werk verzetten – net omdat ik de ‘oogst’ voor mijn neus zie staan, het gezamenlijk belang’, vervolgt ze.
Doorgaans worden mensen niet gelukkig wanneer iedereen vooral het eigenbelang nastreeft en egoïstisch rond zich heen slaat. Mensen hebben andere mensen nodig. ‘Af en toe stilstaan bij de eenvoudige vraag ‘In wat vind je de lach op je werk’ kan jou als mens al goed vooruit helpen. Al betekent dat niet dat je 100 procent lach moet worden. Niemand is 100 procent van de tijd aan het lachen. Je komt al een hele weg door af en toe je innerlijke lach tevoorschijn te toveren. Je zoekt als het ware het kleine kind dat je ooit was op en herbront je met je eigen kinderlijke glimlach.’
‘Als mensen mij zeggen: ‘ik kan er niet meer mee lachen’, dan denk ik ‘oei’’, zegt Boen. ‘We nemen het werk ook vaak zo serieus. En natuurlijk, ondernemen is wel ernstig, maar geen ziekte. Het is niet verboden om met goesting aan iets te willen bouwen in je drukke leven en daar ook nog plezier aan te beleven. Dat betekent natuurlijk niet dat je elke avond nog vol energie thuis komt. Ook dat is een misvatting. Na een dag hard werken mag je best wel moe zijn ‘s avonds, want je hebt zinvol gewerkt, je zinvol overgegeven en gesmeten. Dan is moe neerploffen zelfs een zegen, want je wisselt spanning af met periodes van ontspanning, om te niksen met de mensen rondom jou. Alleen is dan de uitdaging om de relaxperiodes niet allemaal te laten vollopen met activiteiten waardoor je niet in ontspanning geraakt.’
Perfectie achterwege laten
Gedreven vervolgt ze haar verhaal. ‘Onze eigen drang naar perfectie maakt meer dan eens dat we onze glimlach nog even opbergen. Het is nog niet perfect, dus verdient het onze lach nog niet. Maar wanneer is iets goed genoeg? Onze hunkering naar perfectie doet ons onze glimlach wegstoppen – wachtend op de ideale omstandigheden… die uiteraard niet zomaar uit de lucht komen gevallen.’
Koppel groots aan klein en je blijft lachen
Wanneer je jouw eigen innerlijke lach gevonden hebt en weet hoe je daar terug naartoe kan grijpen, hoe kun je dat dan koppelen aan je bredere organisatie? ‘Eigenlijk is dat niet zo heel moeilijk’, antwoordt Boen. ‘Je koppelt gewoon jouw kleine geluk aan het grote geluk van je organisatie, je verbindt de big picture met jouw small picture. Om te weten wat je zoal doet lachen, kun je enerzijds observeren naar jezelf toe wat je aan het lachen brengt. Je kan ook omge- keerd te werk gaan en kijken naar de situaties waar je eigen glimlach weg valt. ‘Wanneer vergaat jouw lach je echt?’ Bij mij is dat wanneer ik geloof dat iemand het niet goed met mij voorheeft, een mes in de rug steekt. Want ik vertrek altijd vanuit vertrouwen en dan doe je zoiets niet’, stelt Marleen Boen.
‘Een glimlach kun je op sterk water zetten en bewaren door ze te koppelen aan iets groters, een gemeenschappelijk belang, die de samenwerking zinvol maakt, een win-win in diepste zin van het woord. Je lost kleine beetjes glimlach, die je doorheen je dag helpen,’ aldus Boen. ‘Enkel aan de grote droom, het groter geheel denken, maakt ons ongeduldig of bij momenten soms moedeloos. En natuurlijk is die droom belangrijk, het geeft je richting en helpt knopen doorhakken. Maar dagdagelijks je kleine successen opmerken en vieren zorgt wel dat de droom een stukje concreter wordt.’
Draai de redenering om
Is er dan een ultieme tip om je glimlach te bewaren? ‘De beste tip die ik kan geven, is om de zandloper gewoon om te keren. Als je je glimlach even kwijt bent, ga dan niet alleen kijken naar wat verkeerd is gelopen, maar focus je op de kleine babystapjes die je zet in de richting van je droom én die je wel al tot een goed einde bracht. En irritatie, frustratie mogen er best wel zijn als gevoel – alleen ben je niet verplicht om jezelf er volledig in onder te dompelen. Durf dus tegen de stroom ingaan en jezelf gunnen om je kleine successen te vieren. Het zal in elk geval een glimlach op je mond toveren en zaagje en klaagje een leiband aandoen’, besluit ze.
Wil je zelf leren coachen op overtuigingen, waarden en identiteit? Dan is onze Grow-opleiding zeker iets voor jou. Meer info.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in het branded channel van Training & Coaching Square.
