Is jouw leiderschap burn-out proof?

Het ontstaan van een burn-out kan je niet alleen op het bordje van de leider schuiven. Het is een en-enverhaal, een combinatie van individuele persoonlijkheid, bedrijfsorganisatie en leiderschap. Als leider kan je op drie manieren wel een behoorlijke impact hebben’, zegt psycholoog Björn Prins, tevens managing partner van Itam, verbonden aan de UGent en auteur van diverse boeken over mindfulness.

1. Omgaan met stress: de inner game

Het zien van stress veroorzaakt stress, dat is wetenschappelijk bewezen. ‘Je krijgt al meer stress van het kijken naar een film met iemand die gestrest is. Ik hoef je dus niet te vertellen wat de impact is van een leidinggevende is die met stress binnenkomt. Ook al probeert die dat weg te steken of te camoufleren, dat straalt toch over. De stress van de leidinggevende wordt de stress van de medewerker.’

Hij verwijst naar een Amerikaans onderzoek naar stress: 30.000 Amerikanen zijn negen jaar lang gevolgd. ‘Wat blijkt is dat je 40 procent meer kans hebt om vroegtijdig te sterven als je hoge stressniveaus hebt. Dat is een gigantisch cijfer, maar dat geldt enkel voor degenen die op een negatieve manier naar stress kijken. Als je stress eerder positief vindt en je krijgt er energie van, dan ontwikkel je geen gezondheidsklachten. De mindset is dus allesbepalend.’

‘Hoe je als leidinggevende omgaat met stress is dus redelijk cruciaal. Op het moment dat je als leider uitspreekt dat je stress hebt en je je kwetsbaar opstelt, dan valt die stress ook weg. Als je stress kan delen, dan staat het team klaar om je te ondersteunen. Pas als stress niet bespreekbaar is, maar iedereen het wel voelt, wordt dat meteen ook het grootste probleem.’

#Checklist inner game

Met deze checklist hou je jezelf burn-out proof:

• Je herkent de signalen van burn-out
• Je checkt je eigen stressniveau
• Je beheerst technieken om je eigen stress te reduceren
• Je bent je bewust van je emoties
• Je bent je bewust van emoties van anderen
• Lead by example: je kent je waarden en staat evenwichtig in het leven

2. Je gedrag: de outer game

‘Als je met ondersteunend gedrag je medewerkers empowert, dan zie je het stressniveau naar beneden gaan, de burn-outs afnemen en de jobtevredenheid stijgen. Als je zelf scheef loopt van de stress, je kortaf en dominant wordt en en je negatief gaat bekrachtigen, dan gebeurt het omgekeerde. Het stressniveau stijgt, de jobtevredenheid daalt en de burn-outs nemen toe. Dat is heel paradoxaal. Net op het moment dat je als leidinggevende meer nood hebt aan steun van je collega’s ga je gedrag stellen dat het tegenovergestelde teweegbrengt.’

3. Je leiderschapsstijl: de outer game

‘Je hebt heel veel stijlen van leiderschap, inspirerend, directief, autoritair, wantrouwend, teruggetrokken, enzovoorts. Twee stijlen steken er met kop en schouders bovenuit op het vlak van burn-out proof zijn. Dat is het transformationele leiderschap. Dat zijn visionaire leiders die inspirerend zijn en groepen kunnen meetrekken. Dat visionaire kan soms doorschieten naar te directief en te dominant, dus dat wordt dan best gebalanceerd door een coachende stijl. Belangrijk is dat je het element samen doen in je stijl brengt. Leiderschapstijlen die compleet uit de boot vallen zijn de laissez faire leider en de abusive leider. Als je mensen maar laat doen of ze misbruikt, geeft dat continu conflicten, onzekerheid en spanningen.’

#Checklist outer game

Zo weet je of je ook burn-out proof bent als leider:

• Je hanteert technieken om bewust met je medewerkers in verbinding te gaan
• Je communiceert vanuit verbinding
• Je communiceert niet onnodig in rode emotionele zones (zoals domineren, betuttelen, aanvallen, wantrouwen, bekritiseren)
• Je bent je bewust van je communicatiestijl
• Je zorgt voor voldoende waardering
• Je zorgt voor drukverlagende taal