Je werd in die tijd als bestuurder vaak verondersteld niet te veel vragen te stellen. De zitting kon best zo kort mogelijk zijn, het diner achteraf best zo lang mogelijk. Dan was het event, mits wat overdrijving, veelal geslaagd en keerden de directeuren tevreden terug naar de beslotenheid van hun kantoor en de dagelijkse beslommeringen.
Niets van dit alles meer in onze bedrijven van vandaag. De inbreng van een goede externe bestuurder is cruciaal voor een gezonde en succesvolle bedrijfsvoering.
De selectie kan dan ook niet enkel gericht zijn op de businessvrienden uit de inner circle (we hebben al enkele malen gezien tot wat dit kan leiden), maar moet gericht zijn op significante complementariteit ten opzichte van het management. Aanvullende skills, diepgaande sectorkennis, goed zicht op macro-trends etc..
De rol van bestuurder opnemen is niet vrijblijvend en brengt juridische aansprakelijkheden met zich mee. Het vraagt vaak stevige inspanningen om de onderneming goed te doorgronden en de bijzonder lijvige bundels – die je ter voorbereiding moet instuderen -veronderstellen een zeer polyvalente kennis en dito interesse. Je moet ook in staat zijn om je netwerk op intelligente wijze in te zetten waar nodig. Want ook daarvoor vraagt men je vaak in de raad.
Ook de persoonlijkheid van de bestuurder moet het verschil maken. Een goede bestuurder heeft drie kenmerken.
Hij/zij kan en durft ten eerste vooral vragen stellen. Hij/zij durft tijd opeisen in de meeting tot hij/zij bepaalde zaken echt begrijpt. Al te vaak passeerden in het verleden topics zonder afdoende inzicht in hoofde van menig aanwezige. Hij/zij durft de positieve confrontatie aan te gaan en kan topics in een ander perspectief plaatsen. De vragen kunnen eyeopeners zijn en nieuwe inzichten of dimensies bijbrengen voor het management.
Zorg als bestuurder dat je ook de business van het bedrijf begrijpt, en dat je je niet enkel terugtrekt in de veilige haven van de financials. Drink ook eens een koffie met the field, zonder uit je niet operationele-rol te vallen. De echte heren en dames van stand in het vak die ik leerde kennen hebben immer juist dat trekje gemeen : een enorme betrokkenheid bij het wel en wee van de onderneming, gecombineerd met de juiste afstandelijkheid die hun beoordelingsvermogen fris en strak houdt.
Ten tweede is het goed dat bestuurders zorgen voor een gezonde zenuwachtigheid bij het management in de aanloop naar de bestuursvergadering. Zoals bij een topsporter vlak voor de wedstijd. Het vooruitzicht naar de uitwisseling met de leden van de raad moet hen dwingen tot een zeer stevige en chirurgische voorbereiding en zelfanalyse. De presentaties moeten zo kwalitatief zijn dat de essentie snel duidelijk wordt en de juiste conclusies kunnen worden getrokken.
Tot slot, een goede bestuurder zal na afloop van de bespreking steeds aangeven wat hij/zij waardeerde in de aanpak van de vergadering en wat niet. Hij/zij zal vooral ook het management aanmoedigen, feliciteren waar mogelijk en een dosis energie meegeven zodat ze het nog beter kan doen.
Het is tot slot van belang dat de rol en bijdrage van de bestuurder periodiek wordt geëvalueerd. De prioriteiten en noden van bedrijven evolueren snel, veel sneller dan vroeger.
Het is dan ook niet onlogisch dat men sneller behoefte heeft aan nieuwe profielen zodat de raad van bestuur zo zinvol mogelijk kan blijven functioneren.
Bestuurder zijn is nog steeds zeer leuk, maar vooral interessant en verrijkend.
Over de auteur: Philippe Lison was zelf 12 jaar bestuurder – tot eind december 2019 – bij de ondernemingen (verzekeraar en makelaardij) uit de ERGO Groep (top 10 verzekeraar in België). ERGO maakt deel uit van Munich Re (grootste herverzekeraar ter wereld). Hij is vandaag nog bestuurder bij consultingbedrijf Ensur en bij het Rijksinstittuut voor Sociale Verzekering der Zelfstandigen.