Wat missen we om betere beslissingen te nemen?

Toen ik vertrok naar ons tweede thuisland Italië voelde ik me nog schuldig. Ondanks de berichtgeving om niet naar het buitenland te gaan, gingen we toch naar Umbrië. Intussen zijn we terug in ons apenlandje België en met al die toestanden tussen politiek en virologen – wie gelijk heeft of niet – besef ik eens te meer hoe goed het gaat in Italië momenteel.

Dit land is echt van gedrag veranderd. Het stond nummer 1 naast Spanje met de hoogste coronacijfers. We hebben allen de beelden gezien van de schrijnende toestanden in de ziekenhuizen en de zingende mensen, en dit weken aan één stuk, thuis in hun kot op het terras.

Het verschil met ons land is: deze mensen hebben pijn geleden en lessen getrokken. Ze hebben dadelijk krachtig ingegrepen door hun gedrag aan te passen en wel degelijk te veranderen in attitude. Dat vrijgevochten Italië dus, met weinig regels en niet altijd even snelle reacties als de overheid iets vraagt…

In de regio in Umbrië waar wij vertoeven, waren en zijn er bijna geen besmettingen. De cijfers groeien heel licht. Maar iedereen loopt hier overal met mondmaskers op en om de 200 meter vind je een dispenser met gel. Geen enkele winkel ga je buiten of binnen zonder hierop geduwd te hebben, bij het binnen- én het buitengaan.

Mondmaskers dragen ze zelfs op het strand, zo ingeburgerd is deze gewoonte al. Van jongeren tot ouderen, zonder klagen of zagen. Wie zie je hier zonder mondmasker in een winkel of restaurant? Dat zijn de enkele toeristen, Belgen en Nederlanders. Blijkbaar hebben ze toch meer schroom om zich aan te passen als het op gedrag aankomt.

En daar gaat het nu net om. Aanpassingsvermogen zal één van de belangrijkste vaardigheden worden voor de toekomst, voor organisaties, teams, werkgevers, leidinggevenden. Dit is dé vaardigheid die nodig is om een wellbeing organisatie te kunnen creëren of om een topleider te kunnen zijn. Maar ook om in coronatijden de energie te kunnen verschuiven naar wendbaarheid en creativiteit.

Een goede verbinding met je blauwe kapitaal, zoals ik de prefrontale cortex aan de voorkant van je brein noem, betekent dat je aanpassingsvermogen hebt, openstaat voor het onverwachte, klassieke paden durft loslaten en vooral nieuwsgierig bent. En dat is precies waar het in deze VUCA-wereld om draait.

VUCA staat voor veranderlijk, onvoorspelbaar, complex en dubbelzinnig. Zo kan je onze huidige Covid-wereld gerust omschrijven. Het nemen van de juiste beslissingen is moeilijk, zo blijkt in de praktijk. Maar waarom gaan we onderuit als wetenschapper, als politicus als werkgever, als leidinggevende of gewoon als mens? Wat missen we nu toch?

Het antwoord is eenvoudig: de verbinding met ons blauwe kapitaal, het stukje brein dat net houdt van alle onverwachte dingen die op ons afkomen en geen stressreacties ontketent bij de zoveelste onvoorziene variatie in ons levensverhaal.

Maar we missen evengoed de verbinding met onszelf en verbindingen met anderen. De hightech wereld van vandaag vereist ook smart brains. Geen breinen die uitblinken in feitenkennis, maar breinen die ultraverbonden zijn en snel reageren op wat op ons afkomt. Je blauwe kapitaal helpt je ondertussen nuanceren, relativeren, reflecteren, samenwerken en daaruit volgen vanzelf de juiste, en vooral doordachte beslissingen.