WeChat: de app die Facebook, Instagram, PayPal en Google vervangt

In China is het moeilijk om een leven zonder WeChat voor te stellen. De app is een gebruiksvoorwerp voor alles en kan eigenlijk nog het beste omschreven worden als een Zwitsers zakmes, maar dan digitaal. WeChat is een killer-app die alles wat de moderne Chinees nodig heeft in het dagelijkse leven, op een platform aanbiedt. Op het vlak van functies en gebruiksgemak is WeChat absoluut het beste wat er op de markt te vinden is. De app  telt nu zo’n 900 miljoen gebruikers en moet in gebruikersaantallen alleen Facebook, Instagram, Youtube, WhatsApp en Facebook Messenger laten voorgaan. En dan te bedenken dat WeChat pas sinds 2011 bestaat, en ontwikkeld werd door een team van slechts acht mensen bij het bedrijf Tencent.

Waarom is WeChat zo speciaal? Op de eerste plaats is het een communicatiemiddel zoals Whatsapp dat is. Men kan er berichtjes mee versturen of boodschapppen inspreken. Daarnaast is het ook een soort Facebook waar gebruikers berichten, foto´s en videos kunnen posten,die dan ook druk gedeeld worden. De moderne Chinees leeft immers volledig digitaal wat natuurlijk ook niet verwonderlijk is in een land waar vrienden en familie vaak op duizenden kilometers van elkaar wonen. Maar het echte interessante aspect van WeChat begint pas bij de overige functies.

WeChat is namelijk ook een betalingsplatform waarbij in de winkels digitaal betaald kan worden. Daarom ook dat je in vrijwel elke winkel in China twee QR-codes vindt: eentje voor Alipay (van Alibaba) en een andere voor WeChat. Geld kan ook overgeschreven worden tussen vrienden. Dat leidt er dan bijvoorbeeld toe dat als we op met vrienden op restaurant gaan, een iemand de rekening betaalt en de rest via WeChat terugbetaalt. En dat  gebeurt alllemaal binnen enkele seconden. Zoals altijd is gebruiksgemak en snelheid van uitvoering essentieel voor de Chinese consument. WeChat heeft ondertussen 40% van mobiele betalingsmarkt – een markt van bijna 5 triljoen euro – in handen, en is dus een grote concurrent van Alipay dat 54% van de markt controleert.

Aandelen kopen en taksen betalen

Maar dat is nog niet alles. Via WeChat kan men ook taxi´s en Didi Chuxing (de Chinese Uber) bestellen, en online maaltijden bestellen. Daarnaast is het ook absoluut normaal om allerhande tickets via WeChat aan te kopen, gaande van trein- en vliegtuigtickets tot tickets voor bioscoopbezoek. Bij dit laatste is het ook een optie om de zitplaatsen online al te kiezen, en meteen naar een goed restaurant te zoeken in de buurt van de filmzaal. Dat is overigens geen optie, maar een absolute must voor de Chinese consument. Met WeChat kan je ook de krant lezen, je favoriete merkproducten volgen, en tegelijkertijd ook nog eens online kopen. Oh ja, en op WeChat kan je ook financiële producten zoals aandelen online aankopen. En sinds vorig jaar moet ik zelfs mijn personenbelasting aan de Chinese belastingdienst aangeven via WeChat.

Zelfs personenbelasting wordt aan de Chinese belastingdienst aangegeven via WeChat

Gevolg van dit alles is dat men in het moderne China alleen maar een smartphone en WeChat nodig heeft. Of zoals mijn Chinese echtgenote het zegt wanneer ik naar de winkel ga of met vrienden ga eten, en weeral eens mijn portefeuille vergeten ben: ‘Zolang je de smartphone bijhebt, heb je geen portefeuile nodig.’ Chinese WeChat-gebruikers versturen ook gretig een zogenaamde hongbao (envelopjes met geld) tijdens Chinees Nieuwjaar. Op Chinees oudejaarsavond 2018 werden er op die manier niet minder dan 46 miljard envelopjes met geld digitaal verstuurd door 688 miljoen gebruikers. Dat is simpelweg gigantisch.

Het gebruik van WeChat beperkt zch niet alleen tot het dagelijkse leven. In de Chinese zakenwereld is het zo dat WeChat nu het meest uitgesproken kanaal geworden is voor communicatie, sales en marketing. PDF en ppt-presentaties kunnen zonder probleem via WeChat verstuurd worden, met als gevolg dat recent onderzoek uitgewezen heeft dat Chinese bedrijven en werknemers WeChat verkiezen boven emailverkeer. Dat merk ik ook sinds geruime tijd.

Belangrijker dan een website

Vroeger was het de gewoonte om businesskaartjes uit te wisselen bij een eerste kennismaking, nu worden die ook nog uitgewisseld, maar wordt tegelijkertijd elkaars WeChat toegevoegd voor verdere communicatie. Email-verkeer gebeurt nog veelal tussen China en de rest van de wereld, binnen China is WeChat het uitverkoren medium. Dat alles heeft grote gevolgen voor bedrijven.

Niet alleen is digitale marketing veel belangrijker in China dan de traditionele kanalen, het moet ook veelal via WeChat gebeuren. Een bedrijf dat geen officieel WeChat-account heeft, kan geen efficiënte marketing campagnes voeren, noch goed in contact blijven met klanten en andere stakeholders. Een bedrijfsaccount op WeChat is in de moderne Chinese zakenwereld simpelweg veel belangrijker dan een website. Simpelweg alle communicatie, delen van info en en zelfs conference calls gebeuren via WeChat. Daarom ook dat er iet minder dan 10 miljoen bedijfsaccounts zijn op WeChat.

Voor bedrijven in de westerse wereld is online marketing en aanwezigheid op de sociale media soms nog een optie. In China daarentegen is het absolute must, iets wat veel westerse bedrijven nog altijd vaak ondeschatten. En WeChat staat daarin centraal. In die mate zelfs dat ook ik altijd aan westerse ondernemers of zakenmensen in Europa aanraad om WeChat te gebruiken voor communicatie met Chinese bedrijven. Dat verhoogt de snelheid van uitvoering en efficiëntie in het handelen met de Chinese partner enorm.

Facebook is ouboullig

Vanwege al deze redenen is WeChat een platform dat Facebook, Whatsapp, Instagram, Linkedin, Paypal en zelfs Google voor een deel vervangt. Wie niet op WeChat actief is, bestaat professioneel en privé eigenlijk niet in China. De westerse perceptie dat de Chinese consument verstoken blijft van de weldaden die aangereikt worden door geblokkeerde websites of apps zoals Facebook of Whatsapp, is dan ook helemaal verkeerd. De Chinese WeChat-gebruiker bschouwt Facebook en Whatsapp als oubollig en eigenlijk al archaïsch. Niemand zit te wachten op Facebook in China, hoe hard Mark Zuckerberg ook probeert om de markt te betreden.

Wie niet op WeChat actief is, bestaat professioneel en privé eigenlijk niet in China

Met WeChat zit Tencent eigenlijk verankerd in elke smartphone. De big data die WeChat daarmee verzamelt, zijn dan ook gigantisch en amper te bevatten. Over bijna elk aspect van het Chinese leven verzamelt WeChat een enorm aantal data. 35% van de tijd die de Chinese mobiele internetgebruiker spendeert online, gebeurt op WeChat. En een derde van alle WeChat-gebruikers opent de app minstens dertig maal per dag. Daar behoor ik zeker en vast ook bij.

Dat is ook een van de redenen waarom het bedrijf Tencent, de geestelijke vader van WeChat, ook zo’n enorme waardering heeft. Samen met Alibaba domineert Tencent immers het Chinese tech-landschap. Deze twee giganten zijn beiden beursgenoteerd en nu ongeveer 500 miljard euro waard. Ze hebben beide een ecosysteem ontwikkeld waar westerse tech-bedrijven jaloers op zijn. Sommigen verwachten zelfs dat Tencent op termijn groter dan Apple kan worden. Het zou daarmee het meest waardevolle bedrijf ter wereld worden. En dat voornamelijk dankzij een app die slechts acht jaren geleden het levenslicht zag.

Over de auteur: Vlaming Sven Agten woont en werkt sinds 2004 in China. Vandaag heeft hij een topjob als President Asia Pacific bij een grote multinational.