Waarom de elektrische wagen dit jaar wel doorbreekt

En al jaren wachten we op de doorbraak van de elektrische wagen. Die komt er dit jaar ondanks onzekerheid rond ‘slimme’ meters en capaciteitstarieven.

Dat we de overstap op elektrisch rijden tot nu toe slechts mondjesmaat maakten, heeft vooral te maken met het tekort aan laadpalen en de hoge prijs van elektrische (of hybride) wagens in vergelijking met hun varianten op brandstof. ‘We dachten een zestal jaar geleden dat ze er snel zouden komen’, zegt Joachim De Vos, CEO van TomorrowLab.

‘Maar gaandeweg werd duidelijk dat de autosector ingedommeld was. Ze hadden de verbrandingsmotor zodanig geperfectio- neerd, dat ze niet geloofden dat er een alternatief zou komen’. De komst van Tesla heeft hen – met een paar jaar vertraging – wakkergeschud. De innovatie-experts van TomorrowLab zijn ervan overtuigd dat 2021 het jaar wordt waarin elektrisch rijden definitief doorbreekt. Ze zien daarvoor vijf goede redenen.

#1 De Teslashock

Sinds 2007 timmert Elon Musk aan de weg. Aanvankelijk met heel veel vallen en opstaan. ‘De autosector lachte met Tesla’, zegt De Vos. ‘Zij waren too big to fail en in elektrisch wagens zagen ze geen toekomst omdat ze veel te duur waren en niet ver genoeg reden. Musk heeft het slim gespeeld door voor top-down innovatie te gaan – premiumisatie genoemd – en daardoor te beginnen met topmodellen met zware batterijen en tegelijk een groot netwerk van laadpalen uit te bouwen. Bereik is bij Tesla daardoor nooit een obstakel geweest.’

Musk heeft elektrisch rijden eerst aantrekkelijk gemaakt en met de lancering van de Model 3 ook betaalbaar. Dat heeft de autosector wakker geschud. ‘Alle topmerken zetten nu een inhaalrace in. En hoewel olie in geen jaren zo goedkoop is geweest, is de verkoop van elektrische modellen in Covid-tijden niet ineengezakt. Die van brandstofmotoren wel. Er is iets veranderd in de hoofden van de mensen’, meent De Vos.

‘Elektrisch rijden is plots sexy. Mercedes-Benz heeft voor 2021 zes EV-modellen klaar en alle toonaangevende Duitse merken hebben aangegeven dat ze op termijn enkel nog EV’s gaan produceren.’

#2 The Green Deal

The Green Deal is een zeer ambitieus klimaatprogramma van Europa. We zijn daarmee het meest innovatieve continent ter wereld op vlak van duurzaamheid. De Green Deal heeft ervoor gezorgd dat heel wat landen de verbrandingsmotor willen verbannen: Noorwegen al in 2025, Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Vlaanderen tegen 2030.

‘Vanaf 2026 mogen in ons land geen nieuwe bedrijfswagens met verbrandingsmotoren verkocht worden’, vult De Vos aan. ‘Brussel wil in 2030 geen dieselmotoren meer op zijn grondgebied. En dat zal waarschijnlijk nog vervroegen.’

#3 Dieselgate en andere schandalen

Dieselgate heeft ervoor gezorgd dat Volkswagen met de ID3 nu willens nillens een voorloper wordt op het vlak van elektrisch rijden. ‘Het recentere Hybridegate toonde dan weer aan dat hybride wagens vooral op papier een positieve impact hebben op het klimaat. De werkelijkheid is minder rooskleurig.’

Met Aston-gate ging het Britse Aston-Martin dan weer zwaar door de bocht. Een studiebureau van de echtgenote van een PR-man bij Aston-Martin had een valse studie gemaakt in opdracht van het topmerk om aan te tonen dat elektrisch rijden pas na 80.000 km beter is voor het milieu dan rijden met een verbrandingsmotor. ‘Dergelijke schandalen zijn natuurlijk regelrechte reclamecampagnes voor elektrische wagens’, zegt De Vos.

#4 Meer, veel meer laadpalen

Het uitgebreide netwerk van laadpunten is nog altijd de grote sterkte van Tesla. Ook hier liepen andere merken en overheden achterop. Maar daar komt verandering in. ‘In Vlaanderen wordt volop gewerkt aan meer laadpalen’, weet De Vos. ‘Tegen 2030 zouden dat er 66.000 moeten zijn en zou iedereen om de 25km minstens een fast charger moeten vinden. Europa voorziet tegen die tijd in maar liefst 3 miljoen laadpalen op het continent.’

De Vos ziet weinig problemen om dat te realiseren. ‘Tenzij we allemaal tegelijk willen snelladen, is er voldoende energie om vandaag in België ruim 1 miljoen elektrische wagens van stroom te voorzien. Daar is amper 3 à 4 procent extra energie voor nodig.’

‘Je moet enkel de piek in het verbruik, bijvoorbeeld wanneer mensen ’s avonds van het werk komen, kunnen opvangen. Daarom hebben we een smart grid nodig op Europese schaal. Een internationaal netwerk is interessant omdat je in landen in een andere tijdzone op andere momenten een piek hebt en je dus energie kunt uitwisselen. Vandaar al die druk rond de slimme meter, het capaciteitstarief en slimme diensten’

#5 Aanvaardbare prijzen

We haalden het al aan: elektrische wagens zijn duur. Populaire merken bieden tot nu vooral in hun hogere segment elektrische wagens aan die – althans in aankoop – een pak duurder zijn dan hun klassieke broertjes. De reden daarvoor was range anxiety. Wie met een dure elektrische Porsche rijdt wil na 200 km niet stressen over de afstand tot thuis of de volgende laadpaal.

Dus stoppen fabrikanten dure batterijen die een groot bereik garanderen in hun wagens. Die batterijen zijn zo duur dat je ze bij wijze van spreken niet in een Renault Clio kunt stoppen. Toch niet zonder de prijs van die wagen te verdubbelen en dus onbetaalbaar te maken voor zijn publiek. Dure batterijen in luxewagens dus.

Maar daar komt nu verandering in. ‘De batterijen worden goedkoper en de massaproductie is in gang geschoten. De EU heeft een programma om zelf batterijen te produceren’, zegt De Vos.

Tot slot wordt ook de total cost of ownership stilaan duidelijk. In verbruik is elektrisch rijden slechts half zo duur als op brandstof rijden. Er zijn nauwelijks onderhoudskosten, want elektromotoren zijn enorm robuust en er zijn veel minder bewegende delen die vatbaar zijn voor slijtage.

‘Een Tesla met 1 miljoen kilometer op de teller is vandaag al geen uitzondering meer’, aldus De Vos. De toekomst zal uitwijzen of 2021 inderdaad het jaar van de elektrische wagen wordt. Aan goede redenen om voor een elektrische wagen te kiezen zal het in elk geval niet gelegen zijn.

Dit artikel verscheen eerder in het branded channel van TomorrowLab.