Corporate venturing: goed voor familiebedrijven én start-ups

Projectontwikkelaar Matexi gelooft in residentiële vastgoedprojecten waar ook meteen een buurt tot leven komt. Het bedrijf vond recentelijk een van zijn betere ideeën wat dat betreft extern: bij een jonge start-up uit Lokeren die Hoplr heet. Dat bedrijfje, opgericht door twee jonge software- en productontwikkelaars, bracht in 2016 een sociale app op de markt waarmee buurtbewoners hun eigen digitale buurtnetwerk kunnen creëren.

Er was meteen een duidelijke match tussen de activiteiten van de twee bedrijven, zegt Kristoff De Winne, Manager Corporate Office bij Matexi. ‘Wat zij doen loopt parallel met onze eigen core business: het versterken van lokale gemeenschappen. Natuurlijk innoveren wij zelf ook, maar dat traject situeert zich vooral in het vernieuwen en verbeteren van onze bedrijfsprocessen en van onze vastgoedprojecten. Voor een frisse kijk op de sector kijken we naar buiten. Waar we dus – onder meer – Hoplr vonden.’

Grote familiebedrijven als Matexi, van de families Hannecart – Vande Vyvere, die investeren in start-ups als Hoplr en daarin een verfrissende match vinden voor hun kernactiviteiten: het is een groeiende trend. Het startende bedrijf tuimelt een sector binnen met innovatieve ideeën en kakelverse businessmodellen, maar het mist de financiële middelen, expertise en klantenportefeuille voor een snelle groei.

Het familiebedrijf heeft dan weer het geld, de kennis en de klanten, maar het mist soms de mogelijkheid om dingen radicaal anders aan te pakken. Is het dan niet enorm handig anneer het grote bedrijf in het kleine investereert, zodat beide partijen snel krijgen wat ze nodig hebben? ‘Familiebedrijven zoeken in start-ups en scale-ups de wendbaarheid die ze zelf, omdat ze een zekere schaal hebben bereikt, niet meer hebben’, zegt Vincent Molly, professor ondernemerschap en familiebedrijven aan Antwerp Management School en de KU Leuven, die onlangs een onderzoek naar het gegeven is gestart.

‘Uiteraard beseffen ze zelf dat hun sector ingrijpend aan het veranderen is en dat ze mee moeten innoveren. Wat ze intern niet vinden, zoeken ze dan extern. Via corporate venturing komen ze mee binnen in dat hele ecosysteem van start-ups en scale- ups, dat in essentie een extra laag R&D is die zich op de markt bevindt. Door te participeren in beloftevolle bedrijven krijgen ze daar ook toegang toe.’

Groeiende trend

Matexi is op dit moment een van de Belgische bedrijven die het actiefst zijn in deze corporate venturing. Het investeerde behalve in Hoplr ook onder meer in AproPlan, een start-up die een applicatie bouwde waarmee bouwprojecten nauwgezet kunnen worden opgevolgd. Het participeerde eveneens in Immozo, een immoplatform dat een snellere match tussen verkopers/verhuurders en kopers/ huurders probeert te vinden. Een andere strategische alliantie ging het aan met N-Side, een in 2000 opgestart bedrijf uit Ottignies dat aan data analytics doet.

Naast Matexi’s bedrijfs- en doelgroepsrelevante participaties zagen we de afgelopen jaren ook de investering van grafische groep Peleman Industries in Binteq, een start-up die een innovatieve oplossing voor enterprise resource planning creëerde. Roularta, het familiebedrijf van de West-Vlaamse familie De Nolf, investeerde samen met financiële groep KBC en zelfstandigenorganisatie Unizo in Storesquare, een onlineplatform waarmee lokale winkeliers een tegenwicht kunnen vormen tegen de moordende concurrentie van buitenlandse e-commercereuzen.

En soms komt de start-up ook van eigen bloed, zo bewees onlangs nog eSafe. De slimme pakjesbrievenbus, die een antwoord moet bieden aan het groeiende aantal zendingen met groter volume dat post- en pakjesdiensten vandaag afleveren, was een vondst van de jonge ondernemer Leon Renson. Maar de financiële middelen om te groeien, de expertise en de potentiële klanten komen van de groep Renson, gerund door zijn vader Paul.

Het bedrijf injecteerde geld in eSafe via een lening, vader Paul nam een participatie in het bedrijfje van zijn zoon. En natuurlijk zoekt eSafe wel zijn eigen weg wat het vinden van klanten betreft, maar de slimme postbussen van het bedrijf zitten ook mee in het pakket van de Renson-groep, een wereldspeler op gebied van ventilatie, zonwering en terrasoverkappingen. ‘Voor hen is eSafe natuurlijk een manier om te experimenteren’, zegt Leon Renson. ‘Natuurlijk kunnen ze hun kernactiviteit niet zomaar bijsturen, en dat hoeven ze ook niet. Maar via hun investering kunnen ze nieuwe markten verkennen.’

Horse & jockey

Corporate venturing in beloftevolle start-ups is tout court een groeiende trend bij grote bedrijven: in België doen onder meer ook BPost en Proximus eraan mee. Internationaal is het eveneens een groeiende trend, met vooral grote namen als Intel, Salesforce, Cisco Systems, Robert Bosch, Orange, AXA, KPN, Unilever en H&M die rechtstreeks investeren in beloftevolle bedrijven, zonder dat er een financiële speler mee gemoeid is.

Maar voor familiebedrijven heeft het een extra dimensie. Ze zitten namelijk doorgaans in een mature markt, en hebben dus nood aan een nieuw businessmodel of verse inkomstenstromen. Die komen vaak van een jonger, agieler bedrijf waarin ze investeren. Een familiebedrijf dat in een start-up investeert is ook niet geïnteresseerd in een snelle exit: de eigen activiteiten versterken is veel belangrijker dan poen pakken. En, zegt Molly, er is ook een zekere gelijkenis in hun manier van werken. ‘De beslissingslijnen in een familiebedrijf zijn vaak korter dan in een andere grote onderneming. Zeker wanneer het management door een lid van de stichtende familie wordt geleid, wordt er vaak veel sneller een richting gekozen. Wat dat betreft is er een zekere gelijkenis met start-ups en scale-ups: ze zijn iets agieler.’

Ook voor Matexi moet er altijd een culturele match zijn tussen het moederbedrijf en de start-up die meevaart. ‘We investeren in horse and jockey: de bedrijvigheid van een start-up waarin we investeren moet de onze versterken, maar we moeten ook vertrouwen hebben in de ondernemers’, zegt De Winne. ‘Daarom ook investeren wij met geld en expertise, en doen we vanzelfsprekend wel aan de nodige introducties binnen ons netwerk wanneer ze daar nood aan hebben, maar voor hun groei moeten ze zelf zorgen. Die klantenportefeuille moeten ze zelf opbouwen. We geven ze de ruimte om hun ding te doen. De bedoeling is dat er een mutuele verrijking komt, maar ze moeten hun eigen weg zoeken. Een goed ondernemer wil dat zelf ook niet anders.’

Synergie werkt

Hoe dan ook zorgt de weldadige invloed van het familiebedrijf voor een stevige groei. Hoplr groeide op twee jaar tijd uit tot een platform dat al door meer dan 100.000 huishoudens wordt gebruikt, in 1200 verschillende buurten in België en Nederland. En eSafe doet het, volgens Renson, ook goed dankzij de inbreng van de moedergroep: op de voorbije editie van bouwexpo Batibouw, bijvoorbeeld, stonden er gewoon eSafe-producten op de stand van Renson. De synergie is, voor beide partijen, goed.

Dit is een verkorte versie van het artikel in het MT magazine van mei. U kan dit nummer met ons dossier familiebedrijven nabestellen op onze MT-shop.