Transport van de toekomst is modulair

De opdracht van skeyes beperkt zich voorlopig tot het traditionele, bemande luchtverkeer. Maar dat zou heel snel kunnen veranderen. ‘De opkomst van drones is voor onze sector erg disruptief’, geeft Johan Decuyper, CEO van skeyes, aan. ‘Luchtvaart is het veiligste transportmiddel en dat is vooral te danken aan de duidelijke procedures en de strak gereguleerde manier waarop onder andere luchtverkeersleiders werken. Mede daardoor evolueert onze sector tot nu toe eerder traag.’

Drones zijn de voorbije jaren erg toegankelijk geworden en iedereen kan met een drone het luchtruim in. Er is een KB dat zegt waar dat wel en niet mag, maar niet iedereen leest dat natuurlijk. Daarom lanceerde skeyes de Droneguide app. ‘Eerst hadden we een webapplicatie droneguide.be’, vertelt Hendrik-Jan Van Der Gucht, innovation manager bij skeyes.

‘Tamelijk snel zijn we met een mobiele app gekomen, waar je kunt ingeven waar en hoe hoog je wilt vliegen, en welk type drone je gebruikt. De app geeft je instant een validatieresultaat op basis van de restricties die gelden in het luchtruim. In een volgende fase worden alle administratieve processen gedigitaliseerd die commerciële piloten moeten doorlopen om een toelating te krijgen. Ze kunnen dan ook vluchten notificeren op basis van een koppeling met het IT-platform van de regelgever, het Directoraat-generaal van de luchtvaart. Daarmee zijn we koploper in Europa.’

skeyes wordt door heel wat commerciële bedrijven aangesproken die businesstoepassingen zien voor drones. ‘In eerste instantie gaat het om surveillance en inspectie van diverse assets. Denk bijvoorbeeld aan Elia die zijn hoogspanningsleidingen wil controleren. Maar we doen momenteel ook een proefproject met Antwerpse en Limburgse ziekenhuizen die onderling stalen willen uitwisselen met drones’, zegt Decuyper. ‘Bedrijven komen naar ons toe omdat ze onze expertise nodig hebben, terwijl het ons toelaat een actieve rol te spelen in die evolutie en ervaring op te doen, zodat we klaar zijn voor de toekomst.’

Tot op heden is de regelgeving voor het gebruik van drones heel restrictief: je mag omwille van de veiligheid quasi nergens vliegen, behalve waar het expliciet is toegelaten. ‘De bedrijfswereld vraagt nu om commerciële toepassingen toe te laten, zoals corridors tussen hospitalen’, zegt Decuyper. ‘Europa heeft daar begrip voor en wil met de nieuwe regulering de filosofie volledig omdraaien en drones overal toelaten, behalve waar de lidstaten zelf om weloverwogen redenen restricties opleggen’. Daarnaast zijn het niet per se de huidige luchtverkeerleiders die ervoor moeten zorgen dat de drones veilig kunnen vliegen. ‘Europa gaat voor volledige liberalisering in die nieuwe markt om te zorgen dat er voldoende concurrentie mogelijk is.’

Unmanned luchtverkeer

‘Er zullen op middellange termijn veel meer drones dan vliegtuigen in ons luchtruim vliegen. We gaan ervoor moeten zorgen dat het unmanned luchtverkeer niet interfereert met het klassieke luchtverkeer. Voor vliegtuigen kunnen we de veiligheid van het luchtruim garanderen onder meer omdat er interactie mogelijk is tussen de piloot en de verkeersleider. Bij unmanned luchtverkeer is er per definitie geen piloot. Communicatie tussen verkeersleider en drone zal dus op een andere manier moeten gebeuren. Er zal slimme software nodig zijn die ervoor zorgt dat drones zich op een veilige manier door het luchtruim kunnen voortbewegen.’

‘Het zou wel eens kunnen dat de technologie en de infrastructuur die daarvoor ontwikkeld worden een impact gaan hebben op ons businessmodel. Als we daar geen actieve rol in gaan spelen, gaan andere providers dat wel doen en zien we de dronesector aan ons voorbijgaan. Het zou op langere termijn dan heel goed mogelijk zijn dat die andere providers ook het klassieke luchtverkeer gaan overnemen.’

Het Airbnb-verhaal in de luchtvaart dus. skeyes is niet van plan het zover te laten komen. Met vragen over hoe ze op die disruptie moeten reageren, wat hun rol erin kan zijn, welke businessmodellen er mogelijk zijn en met welke partners ze moeten samenwerken klopte skeyes bij TomorrowLab aan. Decuyper: ‘TomorrowLab heeft de methodologie omdat ze derge- lijke trajecten al in andere sectoren gedaan hebben, en beschikt over een heel groot netwerk waardoor ze met de juiste personen in contact komen die input en feedback kunnen geven over the way forward.’

‘Er lopen nu twee trajecten die tegen eind 2019 moeten afgerond zijn’, vult Van Der Gucht aan. ‘In Future Foresight ontwikkelen we toekomstscenario’s en businessmodellen die daaraan gekoppeld zijn. Dat moet leiden tot concrete pilootprojecten. Het tweede traject richt zich op de organisatie van innovatie binnen skeyes. We zijn bezig met het uitbouwen van een innovatiecel die zal focussen op radicale innovatiethema’s en waarin we bepalen hoe we onszelf moeten organiseren, welke talenten we nodig hebben, of we kunnen deelnemen aan incubatoren…’

Volgens skeyes evolueren we naar een multimodaal en modulair transportsysteem, waarin vliegen op termijn naadloos zal overgaan in andere transportmodi. De ontwikkeling van multimodale transporthubs in stedelijke omgevingen zal hierbij een belangrijke rol spelen. ‘We analyseren samen met TomorrowLab hoe auto- en vliegtuigfabrikanten daar nieuwe concepten voor aan het ontwikkelen zijn. Uber plant tegen 2025 hun luchttaxiservice te lanceren in vijf grote wereldsteden’, vertrouwt Van Der Gucht ons toe. ‘Ze kijken nu al naar de kleinere steden waar ze in tweede instantie, in de periode 2025-2030 actief willen zijn. Een stad als Brussel zou daarvoor in aanmerking kunnen komen.’