Het principe van Shop & Stay is heel eenvoudig en gebruiksvriendelijk. Je downloadt de app, je registreert je en zodra je in de Shop & Stay-zone parkeert, wordt je nummerplaat automatisch gescand. Je kan een half uur gratis parkeren en je smartphone waarschuwt je ruim op tijd als je parkeertijd bijna verstreken is. Wanneer je iets koopt bij een lokale handelaar, krijg je – maximaal tweemaal – een half uur extra parkeertijd, door met je smartphone de QR-code te scannen, die de handelaar je geeft.
TomorrowLab begeleidt als neutrale non profit-organisatie inmiddels heel wat Vlaamse steden en gemeenten in hun transitie naar digitale en slimme stad. En nu dus ook Genk. Het proefproject is er het resultaat van een innovatief onderzoeks- en ontwikkelingstraject dat door de stad werd opgestart samen met TomorrowLab rond de thema’s retail en mobiliteit.
De zoektocht naar een oplossing voor de parkeerproblematiek had al een voorgeschiedenis toen de stad Genk bij TomorrowLab kwam aankloppen. Genk had in het kader van ‘Genk 2035’ al een toekomstverkenning gedaan en op basis daarvan een visie geformuleerd en een strategie uitgewerkt rond mobiliteit en retail.
‘Vanuit die visie en strategie werden roadmaps opgesteld die de stad moeten voorbereiden op mogelijke toekomsten. Smart parking was daar één aspect van’, zegt Tim De Geyter Vice President bij InMotion (Innovation In Motion), de afdeling van TomorrowLab die verantwoordelijk is voor implementaties. Het bleek in Genk nodig om de burgers aan te sporen in de binnenstad te gaan winkelen en zo de lokale handelaars te ondersteunen.
‘Genk wil een aantrekkelijke shoppingstad zijn. Dan moet je parkeerplaatsen aanbieden dichtbij de winkels. Handelaars hadden het gevoel dat er in het centrum te weinig parkeerplaatsen zijn. Maar als je naar de bezetting kijkt, is dat niet het probleem. Het is vooral zo dat mensen langer parkeren dan toegestaan op de parkings in het hart van de stad, die bedoeld zijn voor kortparkeren, zoals die op de Fruitmarkt. Genk wou daarom kortparkeren stimuleren, en de shoppingbeleving in de stad nog beter maken.’ Het parkeercomfort moest worden aangepakt. En parkeren moest vooral beter én slimmer. Niemand wil immers een boete omdat hij nog net dat ander paar schoenen wou passen.
‘Technologie speelt uiteraard een belangrijk rol in een dergelijk toekomstgericht project’, zegt De Geyter. ‘Op basis van de roadmaps zijn we concepten gaan uitwerken. Die hebben we voorgelegd aan experten om dan te beslissen welke technologie het best passend is.’
Er werden in het project verschillende belangengroepen betrokken: burgers, zelfstandigen, winkeliers en beleids-verantwoordelijken. Ook beleidsverantwoordelijken en experten uit de omgeving en zelfs uit Nederland werden door TomorrowLab voor dit traject geconsulteerd.
TomorrowLab maakte een functionele analyse, schreef het proefproject uit en koos een partner om de technologie te ontwikkelen en te implementeren. Daarnaast stond het ook in voor het communicatieplan over het project. Nu de app al enkele maanden gebruikt wordt, levert dat uiteraard data op.
Gaat de stad Genk die gebruiken om de shop- en parkeerervaring nog beter te maken? ‘Meten is weten’, zegt De Geyter daarover. ‘De app registreert alle parkeeracties, waar parkeerwachters normaliter minder dan 10 procent registreren. Dat levert inderdaad heel wat data op. We weten na de drie maanden waarin het proefproject loopt, dat 85 handelaars de app gebruiken, dat er al meer dan 3.000 downloads zijn en dat die goed zijn voor meer dan 2.500 actieve gebruikers.’
De eerste resultaten zijn positief. Niet alleen zijn er heel wat mensen die de app gebruiken, de gebruikers zijn ook positief over de filosofie achter Shop & Stay. Uit een eerste bevraging blijkt dat zowel handelaars als hun klanten heel positief reageren. Enkel het oudere publiek mopperde over het feit dat verondersteld wordt dat iedereen een smartphone heeft. Dat heeft TomorrowLab opgelost door een SMS-module te voorzien. Dezelfde service, waarbij je een cijfercode krijgt van de handelaar en die samen met je nummerplaat verstuurt, in de plaats van een QR-code te scannen.
‘Het proefproject wordt continu geëvalueerd en op het einde gaan we bekijken of de extra parkeertijd na een aankoop verlengd moet worden, of er modellen mogelijk zijn waarbij de handelaars meebetalen voor de service… Het is zeker ook het plan mensen een verwittiging te sturen wanneer hun parkeertijd niet verlengd werd en hen na een verwittiging te verbaliseren’, verklaart De Geyter.
Nu worden nog geen boetes uitgedeeld voor wie de gratis parkeertijd overschrijdt. Maar dankzij de app weet de stad Genk wel perfect dat een kwart van de shoppers momenteel te lang parkeert. ‘Dat is ook logisch als er geen boete of verwittiging tegenover staat. We hadden dat verwacht en daarom ook een verwittigingsfase en een verbalisatiefase ingecalculeerd. Maar met Shop & Stay heb je eigenlijk geen excuses: geregistreerde gebruikers krijgen een verwittiging wanneer ze de zone binnenrijden én ze krijgen een verwittiging wanneer hun parkeertijd bijna verstreken is.
Het idee is eigenlijk heel eenvoudig: wie shopt mag blijven, wie niet shopt moet vertrekken. ‘Er vindt daardoor een noodzakelijk shift plaats van funshoppen naar runshoppen’, aldus De Geyter. ‘Wie uitgebreid zijn tijd wil nemen om te funshoppen kan in Genk terecht op een van de andere parkings voor langparkeren. Daar kan je sowieso gratis parkeren.’
En uiteraard kijkt TomorrowLab met dit project verder dan de nabije toekomst. In een smart city moet het mogelijk zijn dat zelfrijdende voertuigen toelating krijgen om hun winkelende eigenaars tegemoet te rijden en aangekochte goederen op te laden vlakbij de handelaar waar men die heeft aangekocht. Je wagen rijdt verder naar de dichtstbijzijnde vrije parkeerplaats terwijl jij rustig verder shopt.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in het branded channel van TomorrowLab.